22 juni 2024 stonden we op het Kennisfestival Leiden. Bezoekers konden onze quiz over tabak, fossiele brandstoffen & gezondheid doen en tabaks- en fossiele-brandstofreclames bekijken naast subvertised versies van Fossielvrij NL [1] en Michelle Tylicki (Insta: @shelkadelic, [2]).
Vele bezoekers vonden het ongelooflijk waar tabaksfabrikanten mee wegkwamen – bijvoorbeeld door artsen te gebruiken in advertenties in een tijd waarin steeds meer onderzoeken een verband met longkanker aantoonden. Ondanks een verbod in 2003 verschenen er toch advertenties voor e-sigaretten in De Telegraaf, vermomd als een voorlichtingscampagne [3]. Uit een onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) dat ze de wet overtraden [4].
Vervuilende bedrijven gebruiken vergelijkbare tactieken van desinformatie, “schadebeperking” en associatie met vertrouwde autoriteiten. Hun greenwashing is niet zonder weerstand – KLM werd voor de rechter gedaagd en verloor [5] en advertenties van Shell zijn meerdere malen veroordeeld door de Stichting Reclame Code [6].
Infiltratie en verdraaiing van de medische wetenschap is een belangrijke tactiek van de tabaksindustrie, gedocumenteerd op de website TobaccoTactics.org door de Tobacco Control Research Group van de Universiteit van Bath [7]. Sommige tijdschriften vechten terug en weigeren onderzoek te publiceren dat mede gesponsord is door de tabaksindustrie [8]. De fossiele brandstofindustrie heeft ook geprobeerd om een verband tussen luchtvervuiling en gezondheid in diskrediet te brengen: “Door de industrie gefinancierde consultants publiceerden studies waarin het verband tussen emissies & verslechterende gezondheid werd betwist of het werk van andere onderzoekers simpelweg in diskrediet werd gebracht” [9].
We zullen de komende tijd dieper in dit onderwerp duiken – wordt vervolgd!
Anne E. Urai – Andrew Littlejohn – Martine Doppen – Andrea Reyes Elizondo
[1] https://lnkd.in/gBzVh7Nj
[2] https://lnkd.in/gHtGaDnG
[3] https://lnkd.in/gawGuUjF
[4] https://lnkd.in/gfap2qj2
[5] https://lnkd.in/emcXQZ9j
[6] https://lnkd.in/gYgmxZv5
[7] https://lnkd.in/gEiEicCz
[8] https://lnkd.in/gdmeBjRK
[9] https://lnkd.in/dXqsxHZ
